Nếu không muốn “giết người”, luật đá luân lưu cần thay đổi

Nếu không muốn “giết người”, luật đá luân lưu cần thay đổi. Sau cú đá luân lưu đưa bóng bay vọt xà ngang ở trận chung kết World Cup 1994, cuộc đời Roberto Baggio rẽ sang một hướng hoàn toàn khác. Từ chỗ là người hùng của cả một dân tộc, tiền đạo “tóc đuôi ngựa” trở thành kẻ bị nguyền rủa nặng nề nhất tại quê hương Italia. Và những bi kịch tương tự như của Baggio hoàn toàn có thể được ngăn chặn…

Tại sao lại đá luân lưu?

Cho đến cuối thập niên 1960, khái niệm đá luân lưu vẫn chưa hình thành và gây ám ảnh đối với rất nhiều tín đồ của môn túc cầu. Tuy nhiên, mọi chuyện đã thay đổi sau khi một quan chức bóng đá người Israel có tên Yosef Dagan viết một bài đăng trên trang FIFA News vào năm 1969. “Hành động bốc thăm để phân định kết quả cuối cùng là quá bất công với đội thua và không hề vinh danh đội thắng”, Dagan thể hiện sự bức xúc với luật bốc thăm sau hiệp phụ đang được ban hành vào thời điểm đó, xuất phát từ việc đội bóng quê hương của mình tan vỡ giấc mơ lọt vào bán kết Thế vận hội 1968.

Sau ý kiến của Dagan, Liên đoàn bóng đá thế giới FIFA đã có điều chỉnh. Chỉ có điều, quyết định sử dụng các quả đá từ cự ly 11m để xác định đội bóng giành thắng lợi chung cuộc cũng tạo ra vô vàn những tranh cãi, phản kháng. Ở một mức độ nhất định, luật đá luân lưu cũng không công bằng hơn luật bốc thăm là mấy. “Liverpool chỉ đá vẻn vẹn 6 phút, nhưng chiếc cúp vẫn thuộc về họ”, hậu vệ Paolo Maldini của Milan nhớ lại trận chung kết Champions League 2004/05.

Kể từ năm 1983 đến nay, có tổng cộng 13 trận chung kết Cúp C1/Champions League phải kéo dài sang hiệp phụ và 11 trận trong số đó được định đoạt bởi trò “quay sổ xố” ở chấm 11m. EURO 2016, trong bối cảnh trình độ giữa các đội tuyển lọt vào vòng đấu loại trực tiếp được đánh giá là tương đối cân bằng, nguy cơ phải giải quyết thắng thua bằng luân lưu là khá lớn.

Đá luân lưu, dù muốn hay không, đã trở thành một thành tố quá quen thuộc trong bóng đá. Chính vì vậy, nó cần được thay đổi, để nếu không bảo vệ những đội bóng xứng đáng giành chiến thắng hơn, thì cũng sẽ không khiến bất kỳ cầu thủ nào phải hứng chịu cơn ác mộng mà Baggio từng trải qua.

Thay đổi thế nào?

Không ít ý kiến cho rằng nên bỏ loạt đá luân lưu và cứ để các đội thi đấu đến khi có bàn thắng thì thôi. Một giải pháp rõ ràng không hợp lý, bởi sức người là có hạn. Chẳng ai có thể đá bóng một mạch từ chiều hôm trước cho đến… trưa hôm sau. Ý tưởng đá lại cũng không ổn với một giải đấu ngắn ngày như EURO. Tung đồng xu hoặc bốc thăm theo kiểu ngày xưa? Như thế sẽ lại xuất hiện thêm hàng ngàn Yosef Dagan. Vậy phải làm thế nào?

Theo đề xuất rất đáng cân nhắc của một cây bút bóng đá người Mỹ là Dario Perkins, EURO 2016 và các giải đấu tương tự nên tiến hành đá luân lưu trước khi hai đội bước vào hiệp phụ. Nếu có một đội ghi nhiều bàn thắng hơn đội còn lại trong 30 phút thi đấu bổ sung, kết quả của loạt đá luân lưu trước đó sẽ không được xét đến nữa.    Link Xem Trực Tiếp Euro 2016

Cách làm của Perkins có hai ưu điểm dễ nhận thấy. Thứ nhất, đó là đội bóng thua ở loạt đá từ cự ly 11m sẽ phải đá với tất cả khả năng của mình khi hiệp phụ bắt đầu. Nghe qua thì có vẻ là bất công với đội thua luân lưu, nhưng sẽ là rất công bằng với khán giả. Như lịch sử các trận chung kết C1/Champions League đã cho thấy, phần lớn các trận đấu có hiệp phụ đều diễn ra hết sức buồn tẻ khi mà cả hai đội bóng đều đá với tâm lý thận trọng của những kẻ vẫn còn thứ để mất. Chẳng phải nhìn đâu xa, trận chung kết Champions League mới diễn ra cách đây chưa đầy 1 tháng giữa Real Madrid và Atletico Madrid là bằng chứng rõ rệt nhất. Giả sử luật đá luân lưu trước hiệp phụ được áp dụng, cuộc tranh tài tại Milan (không có bàn thắng nào được ghi) chắc chắn đã trở nên sôi động, hấp dẫn hơn.

Thứ hai, luật đá luân lưu trước hiệp phụ có tính nhân đạo hơn hẳn cách làm hiện nay. Những cầu thủ đá hỏng luân lưu khiến đội nhà mất cúp như Baggio hay Juanfran của Atletico sẽ không còn phải gánh trên vai tất cả trách nhiệm cho thất bại của cả tập thể. Bởi sau loạt đá luân lưu là một khoảng thời gian đủ dài, đủ các sự kiện mới để làm mờ ký ức về những gì đã xảy ra trên chấm 11m. Và nếu đội thua luân lưu không thể lật ngược được thế cờ, thì đó là thất bại của toàn bộ 11 anh chàng đang đứng trên sân khi trọng tài thổi còi mãn cuộc, chứ không phải lỗi lầm của riêng một cá nhân nào.

 Ký ức luân lưu tại EURO

Từ EURO 1976 đến nay, có cả thảy 15 lần các đội bóng phải bước vào loạt “đấu súng” từ cự ly 11m. Trong số 16 đội dự vòng 1/8 tại EURO năm nay, Anh là đội khổ sở nhất khi thua 3 trên tổng số 4 lần. Tây Ban Nha, đội duy nhất từng thua Anh bởi luân lưu tại EURO, đã may mắn thắng 3 lần còn lại. Thành tích của Đức, Pháp và Bồ Đào Nha là cân bằng: thắng 1, thua 1. Croatia mới đá một lần và thua Thổ Nhĩ Kỳ ở tứ kết năm 2008.